جستجو دیگه شبیه گذشته نیست. شاید این جمله تکراری باشه، ولی حقیقت اینه که با یه تحول بزرگ روبرو هستیم.
با راه‌اندازی قابلیت‌هایی مثل AI Overviews در گوگل، Bing Copilot، و پلتفرم‌های جستجوی مکالمه‌ای مثل ChatGPT و Perplexity، دیگه سئو فقط مربوط به رتبه گرفتن تو صفحه اول گوگل نیست؛ موضوع اصلی الان حضور مؤثر در پاسخ‌هایی‌یه که مستقیماً به کاربر نمایش داده می‌شن.
کسایی که با وردپرس سایت می‌سازن، الان باید فراتر از بازدید و رتبه فکر کنن. سوال اصلی اینه: آیا سایتت توی جواب‌هایی که کاربر واقعاً می‌بینه نشون داده می‌شه یا نه؟ و آیا این دیده‌شدن به درآمد منجر می‌شه یا نه؟
مدل‌های جدید جستجو، مثل اون‌هایی که با هوش مصنوعی کار می‌کنن، دیگه صرفاً لینک‌ها رو لیست نمی‌کنن. اونا محتوا رو می‌خونن، اطلاعات مهم رو بیرون می‌کشن و به صورت خلاصه به کاربر ارائه می‌دن.
اگه محتوای سایتت برای این نوع خروجی طراحی نشده باشه، انگار اصلاً وجود نداره!
خود گوگل هم دیگه مثل گذشته نیست. بعد از آپدیت هسته (Core Update) در ماه مارچ، نمایش AI Overviews توی نتایج جستجو بیش از دو برابر شده و این روند همچنان داره با شتاب ادامه پیدا می‌کنه. این شرایط جدید دنیای سئوئه، و باید خیلی جدی بهش توجه کنیم.
وردپرس به‌عنوان یه سیستم مدیریت محتوا خیلی انعطاف‌پذیره، اما در حالت پیش‌فرض برای سئو هوش مصنوعی در وردپرس بهینه‌سازی نشده.
تو این مقاله یاد می‌گیری که چطور ساختار صفحات، محتوای سایت و تنظیمات فنی رو جوری بچینی که برای مدل‌های زبانی بزرگ (Large Language Models) مثل GPT قابل درک و قابل استناد باشه، و بتونی توی نتایج جستجوی هوشمند و مکالمه‌ای حضور فعال داشته باشی.
محتوای بی‌ارزش نساز!
قبل از اینکه بریم سراغ روش‌های درست تولید محتوا، بهتره یه نگاهی بندازیم به مدلی که دیگه کارایی خودش رو از دست داده.
برای سال‌ها، خیلی از مدیرای سایت‌ها فقط دنبال تولید محتوایی بودن که نه برای کاربر بلکه فقط برای درآمدزایی از تبلیغات ساخته می‌شد. هدف این سایت‌ها اطلاع‌رسانی یا کمک نبود؛ فقط این بود که تو نتایج جستجو بالا بیان، کلیک بگیرن و تبلیغ نشون بدن.
متأسفانه وردپرس باعث شد این مدل خیلی راحت و گسترده اجرا بشه. هر کسی می‌تونست با وردپرس، در عرض چند ساعت چندین سایت راه بندازه، تبلیغات کلیکی مثل AdSense رو فعال کنه و به اصطلاح از «درآمد منفعل» لذت ببره.
و راستش این روش برای مدت طولانی هم جواب داد. اما حالا (خوشبختانه) اون دوران تموم شده.
قابلیت‌های جدید مثل AI Overviews و موتورهای پاسخ‌محور (Answer Engines) دیگه به این نوع محتواها توجه نمی‌کنن. بازدید سایت‌ها به شدت افت کرده، هزینه نمایش تبلیغات (CPM) پایین اومده، و چیزی که الان برای موتورهای جستجو مهمه اعتماد (Trust) هست، نه صرفاً تعداد محتوا یا بازدید بالا.
حتی اگه بخوای با پرداخت هزینه برای جایگاه یا ترفندهای لینک‌سازی، این مدل رو زنده نگه‌داری، یادت باشه که باید با برندهایی رقابت کنی که طی سال‌ها اعتبار خودشون رو ساختن.
بذار روشن بگیم: مشکل از وردپرس نیست و هیچ‌وقت هم نبوده. مشکل اونجاست که بعضی‌ها ازش برای تولید محتوای بی‌ارزش و صرفاً ماشینی استفاده کردن.
اگه محتوات فقط برای الگوریتم‌ها نوشته شده، هوش مصنوعی تو رو نادیده می‌گیره. تو دوران جدید سئو، دیگه به کارخونه‌های محتوای بی‌فایده جایزه داده نمی‌شه. الان محتوا باید شفاف، مفید و قابل اعتماد باشه.
هیچکدوم از نکاتی که تو ادامه این مقاله می‌خونی نمی‌تونه اون مدل کسب‌و‌کار قدیمی رو نجات بده. اگه برای اون سبک اومدی، بدون که دیگه خیلی دیره.
اما اگه هدفت اینه که محتوای ارزشمند و قابل ارجاع تولید کنی، محتوایی که واقعاً به درد کاربر بخوره و توی نتایج جستجوی هوشمند نشون داده بشه، حتماً ادامه بده.
از وردپرس درست استفاده کن
وردپرس هنوز محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوا (CMS) دنیاست و بی‌دلیل هم نیست. وقتی درست استفاده بشه، هم انعطاف‌پذیره، هم قدرتمند و هم قابل توسعه.
اما تو محیطی که اولویت با هوش مصنوعیه (AI-first)، استفاده از تنظیمات پیش‌فرض و قالب‌های سنگین کافی نیست. الان باید همه‌چیز رو با هدف وضوح و درک بهتر محتوا بهینه‌سازی کنی.
از همین قالب سایتت شروع کنیم. قالبی انتخاب کن که از کد HTML معنایی (Semantic HTML) به درستی استفاده می‌کنه. مثل تگ‌های <article>, <section>, <main> و همچنین ساختار مرتب و قابل درک برای عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها.
از قالب‌ها یا صفحه‌سازهایی که کد HTML نامرتب تولید می‌کنن (اصطلاحاً div soup) دوری کن. چون مدل‌های زبانی بزرگ (Large Language Models) برای درک ارتباط بین بخش‌های مختلف سایت، به کد تمیز و منطقی نیاز دارن. اگه ساختار صفحه‌ات پر از تگ <div> و کدهای JavaScript باشه، احتمال زیادی هست که هوش مصنوعی اصلاً نتونه منظور محتوات رو بفهمه.
اگه قالب مورد علاقه‌ات کاملاً مناسب نیست، نگران نباش. معمولاً می‌تونی با کمک child theme، قالب‌های سفارشی یا کمی کمک برنامه‌نویسی، این مشکل رو رفع کنی. با توجه به تاثیرش در سئو هوش مصنوعی در وردپرس، این سرمایه‌گذاری کاملاً ارزشش رو داره.
چک‌لیست بهینه‌سازی اصول پایه در وردپرس
برای اینکه سایتت توی فضای جدید جستجوی هوشمند و سئو مبتنی بر هوش مصنوعی عملکرد خوبی داشته باشه، لازمه پایه‌های وردپرس رو اصولی و درست تنظیم کنی. این چک‌لیست می‌تونه شروع خوبی باشه:
۱. از قالب‌های سبک استفاده کن: قالب‌هایی مثل GeneratePress، Astra یا Blocksy بین توسعه‌دهنده‌ها خیلی محبوب هستن. چون هم کدنویسی تمیز دارن، هم سرعت بارگذاری خوبی دارن و هم ساختار HTML مناسب برای فهم مدل‌های هوش مصنوعی.
۲. تصاویر رو بهینه‌سازی کن: عکس‌های سنگین و فشرده‌نشده، یکی از دلایل اصلی کندی سایت هستن. کاهش حجم تصاویر، باعث بهبود سرعت، امتیازهای فنی سایت (مثل Core Web Vitals)، و تجربه کاربری – مخصوصاً توی موبایل – می‌شه.
۳. از کش (Caching) و CDN استفاده کن: کش کردن محتوا و استفاده از شبکه تحویل محتوا (CDN) باعث می‌شه مطالب سایت از نزدیک‌ترین سرور به کاربر بارگذاری بشن. نتیجه‌اش؟ کاهش فشار روی سرور، سرعت بالاتر، ایندکس بهتر توسط گوگل و رضایت بیشتر کاربران.
۴. افزونه‌های بلااستفاده رو حذف کن: واقعاً جدی بگیر. افزونه‌ای که خاموش شده و فقط خاک می‌خوره، یه ریسک امنیتیه. هر پلاگینی که فعال نیست ولی توی سایت هست، یه در پشتیه که می‌تونه به راحتی مورد سوءاستفاده قرار بگیره.
۵. قالب‌های بلااستفاده رو حذف کن: مثل مورد بالا. اگه یه قالبی استفاده نمی‌کنی، حذفش کن. وجودش فقط فایل‌های سایتت رو سنگین‌تر می‌کنه و احتمال نفوذ یا آسیب امنیتی رو بالا می‌بره. فقط قالب فعال و یه قالب پشتیبان مثل Twenty Twenty-Four رو نگه دار.
محتوای پنهان یا شلوغ رو ساده‌سازی کن
ممکنه ابزارهایی مثل پاپ‌آپ، تب (Tab) یا آکاردئون از نظر تجربه کاربری (UX) خوب باشن، ولی برای موتورهای جستجو و مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) می‌تونن مشکل‌ساز بشن.
وقتی محتوای مهمت توی HTML رندرشده (یعنی چیزی که مرورگر نشون می‌ده) به‌راحتی در دسترس نباشه و برای دیدنش نیاز به کلیک، حرکت ماوس یا اجرای جاوااسکریپت باشه، اون محتوا ممکنه اصلاً ایندکس نشه یا درست درک نشه.
این یعنی اطلاعات کلیدی مثل مشخصات محصول، سوالات پرتکرار (FAQ)، یا محتوای بلند ممکنه اصلاً توسط موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی دیده نشه.
از اون طرف، شلوغی توی ساختار داخلی صفحه (یا همون DOM – Document Object Model) هم یه مشکل بزرگه.
حتی اگه یه بخش از سایت برای کاربر پنهانه، ممکنه همچنان ساختار صفحه رو با کدهای اضافی شلوغ کنه. این شلوغی باعث می‌شه موتور جستجو نتونه تمرکز درستی روی محتوای اصلی داشته باشه.
پس چی کار باید کرد؟
ابزارک‌های پرسروصدا (ویجت‌های متحرک یا خودکار)
اسلایدرهای خودکار (Carousel)
کدهای جاوااسکریپت سنگین
و افزونه‌های شخص ثالث پرحجم رو تا حد ممکن حذف یا ساده‌سازی کن.
اگه قالب یا صفحه‌ساز سایتت بیش از حد به این ابزارها وابسته‌ست، بهتره طراحی رو ساده‌تر کنی یا روش نمایش محتوای مهم رو تغییر بدی.
مثلاً به جای تب‌های جاوااسکریپتی، می‌تونی از محتوای خطی یا بخش‌بخش با لینک داخلی (Anchor Link) استفاده کنی. اینجوری هم تجربه کاربر خوب می‌مونه، هم موتور جستجو و هوش مصنوعی راحت‌تر محتوای تو رو درک می‌کنن.
از افزونه‌های سئو وردپرس استفاده کن که ساختار محتوا رو برای هوش مصنوعی بهینه می‌کنن
وقتی اسم افزونه‌های سئو وردپرس میاد، اولین چیزی که به ذهن خیلیا می‌رسه، schema markup ـه. یعنی نشونه‌گذاری ساخت‌یافته‌ای که به گوگل و سایر موتورهای جستجو کمک می‌کنه راحت‌تر مفهوم صفحه رو بفهمن.
درسته که توی دوران قدیمی سئو، schema خیلی تاثیر داشت. اما الان که جستجو بر پایه هوش مصنوعی و مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) شده، این قضیه کمی فرق کرده.
امروزه LLMها حتی بدون اسکیمای خاص هم می‌تونن محتوا رو درک کنن. ولی این اصلاً به این معنی نیست که schema بی‌ارزش شده.
برعکس، هنوز هم می‌تونه یه نشونه راهنما باشه – مخصوصاً برای سایت‌هایی که ساختار HTML اون‌ها ایده‌آل نیست (که صادقانه بگیم، بیشتر سایت‌ها همینن!).
استفاده درست از schema باعث می‌شه اطلاعات کلیدی و روابط مهم بین اجزای محتوا، بهتر برای موتورهای جستجو و هوش مصنوعی قابل تشخیص باشه. بعضی وقتا، همین تفاوت کوچیک باعث می‌شه محتوای تو در پاسخ‌های هوش مصنوعی نمایش داده بشه، نه اینکه نادیده گرفته بشه.
افزونه‌های سئو مدرن چی کار می‌کنن؟
امروزه افزونه‌های خوب سئو، فقط اسکیمای ساخت‌یافته تولید نمی‌کنن. بلکه قابلیت‌های مفید دیگه‌ای هم دارن، مثل:
مدیریت متادیتا (عنوان و توضیحات صفحات)
نشونه‌گذاری محتوای پایه یا مهم سایت (Cornerstone content)
نمایش اطلاعات نویسنده
این موارد مستقیماً روی اعتماد و اعتبار محتوا از دید الگوریتم‌های جدید مثل E-E-A-T تاثیر دارن.
فقط یه نکته مهم: فکر نکن با یه تیک زدن توی افزونه می‌تونی E-E-A-T رو اضافه کنی! همون‌طور که جان مولر توی رویداد Search Central Live نیویورک گفت، اعتبار واقعی با فعالیت واقعی ساخته می‌شه، نه با ترفند افزونه.
اما استفاده از schema مخصوص نویسنده (Author Schema) می‌تونه به گوگل و مدل‌های زبانی کمک کنه محتوای تو رو با سایر مطالب مرتبطی که منتشر کردی، مرتبط کنن. اینجاست که مفهوم E-E-A-T واقعی و کاربردی می‌شه.
افزونه‌ای اضافه کن که فهرست مطالب (Table of Contents) بسازه
داشتن فهرست مطالب، هم برای کاربر مفیده، هم برای LLMها.
این افزونه کمک می‌کنه ساختار صفحه مشخص‌تر بشه و مدل‌های هوش مصنوعی راحت‌تر بتونن سلسله‌مراتب محتوای تو رو درک کنن، اون رو خلاصه کنن و توی جواب‌ها ازش نقل‌قول کنن.
ساختار محتوای سایتتو طوری بچین که هوش مصنوعی بتونه ازش استفاده کنه
فرقی نمی‌کنه با Block Editor کار می‌کنی، Classic Editor یا حتی صفحه‌سازهایی مثل Elementor یا Beaver Builder، در هر صورت ساختار محتوا الان از همیشه مهم‌تره.
چرا؟ چون هوش مصنوعی مثل خزنده‌های سنتی (Crawlerها) محتوا رو نخونده، بلکه مثل آدم‌ها می‌فهمه و تحلیل می‌کنه. اگه می‌خوای توی پاسخ‌های AI Overview یا باکس‌های جواب نمایش داده بشی، باید متن تو راحت و قابل برداشت باشه.
راهکارها:
از تیترهای واضح و درست استفاده کن (مثل H2 و H3)
هر پاراگراف رو روی یک موضوع خاص متمرکز کن
اگه داری مراحل رو توضیح می‌دی، لیست شماره‌دار بنویس
اگه داری مقایسه می‌کنی، از جدول استفاده کن
ساختار پیش‌بینی‌پذیر داشته باش تا مدل‌های زبانی راحت‌تر خلاصه‌سازی کنن
یه نکته مهم: بهترین نکته‌هات رو ته پاراگراف هفتم قایم نکن!
مدل‌های زبانی هم مثل آدمن، حوصله ندارن تا ته متن برن. خلاصه نکته کلیدی یا TL;DR رو بیار بالا تا احتمال دیده شدن و استفاده شدنش توی پاسخ‌ها بیشتر بشه.
در آخر هم یادت نره که از عبارت‌های راهنما استفاده کنی. کلماتی مثل:
«مرحله اول»
«نکته مهم»
«در یک کلام»
این‌ها فقط نکات نویسندگی نیستن، بلکه سیگنال‌های قابل فهم برای هوش مصنوعی هستن که بهش کمک می‌کنن بفهمه چی مهمه و چی نه.
به هوش مصنوعی نشون بده که منبع قابل اعتمادی هستی
وردپرس ابزارهای قدرتمندی داره که می‌تونه بهت کمک کنه اعتبارتو به‌خوبی نشون بدی – فقط باید ازشون درست استفاده کنی.
الگوریتم E-E-A-T که مخفف تجربه (Experience)، تخصص (Expertise)، اعتبار (Authoritativeness) و قابل اعتماد بودن (Trustworthiness) هست، دیگه فقط یه عبارت نیست. بلکه یکی از مهم‌ترین معیارهای مدل‌های زبانی هوش مصنوعی برای تصمیم‌گیریه که آیا محتوای تو ارزش نمایش توی جواب‌ها رو داره یا نه.
خوشبختانه، وردپرس کلی فرصت بهت می‌ده تا نشون بدی یه منبع واقعی و قابل اعتماد هستی.
با نشون دادن نویسنده شروع کن
بیوگرافی، مدارک و تخصص، و حتی لینک به آرشیو مطالب نویسنده رو توی صفحه‌ها بیار.
اگه قالبت چنین قابلیتی نداره، می‌تونی با یه افزونه یا کمی تغییر توی چیدمان قالب این مشکل رو حل کنی.اسکیما مخصوص نویسنده (Author Schema) هم کمک‌کننده‌ست
البته یادت نره این اسکیما به‌تنهایی E-E-A-T نمی‌سازه. ولی کمک می‌کنه مدل‌های زبانی مثل ChatGPT، محتوای تو رو با نام نویسنده‌اش توی سطح وب مرتبط کنن. این پیوستگی یکی از فاکتورهای مهم برای سنجش اعتبار محتوای توئه.
از درون سایت، سیگنال‌های اعتماد بساز
محتوای سایتت رو به هم معنادار و هدفمند لینک بده
مطالب پایه (Cornerstone content) رو برجسته کن تا عمق تخصصتو در یک موضوع خاص نشون بدی
این ارتباطات داخلی، هم به بازدیدکننده نشون می‌ده که با یه سایت متخصص طرفه، هم به هوش مصنوعی کمک می‌کنه مفهوم و ساختار محتواتو بهتر بفهمه.
همیشه محتواتو تازه نگه دار
محتوای قدیمی و به‌روزرسانی‌نشده احتمال خیلی کمتری برای نمایش توی جواب‌های هوش مصنوعی داره.
به‌صورت منظم محتواهای قدیمی رو مرور و آپدیت کن
تاریخ آخرین بروزرسانی رو واضح نشون بده
یه برنامه منظم برای به‌روز نگه‌داشتن صفحات داشته باش
این کارا باعث می‌شه هم موتور جستجو هم خود کاربر بفهمن که سایتت فعاله و قابل اعتماده.
حرف آخر: برای فهمیده شدن بنویس، نه فقط برای رتبه گرفتن
تا این‌جای مقاله احتمالاً برات روشن شده که وردپرس کاملاً می‌تونه توی دنیای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی بدرخشه – ولی فقط به شرطی که ازش به‌عنوان یه پلتفرم استفاده کنی، نه یه میان‌بُر.
موفقیت توی AI Overviewها، باکس‌های پاسخ و جستجوی مکالمه‌ای از راه کلک زدن به الگوریتم‌ها نمیاد.
راه موفقیت اینه که به مدل‌های زبانی کمک کنی واقعاً بفهمن محتوای تو درباره چیه – و چرا تو ارزش ارجاع دادن داری.
یعنی باید تمرکزت رو بذاری روی:
ساختار واضح
نوشتار شفاف
مشخص بودن نویسنده
ثبات و نظم در تولید محتوا
یعنی باید برای درک بهتر مدل‌های زبانی بنویسی، نه فقط برای خزنده‌های گوگل.
بله، سئو تغییر کرده.
ولی اگه از وردپرس استفاده می‌کنی، ابزار درست دستته.
فقط کافیه بلد باشی چطوری ازش استفاده کنی.
ترجمه: Future-Proofing WordPress SEO: How To Optimize For AI-Driven Search Features