کنیبالیزیشن چیه ؟ + شناسایی و اصلاح در سئو

کنیبالیزیشن چیه ؟ کنیبالیزیشن در سئوی تکنیکال به معنای رقابت داخلی صفحات مختلف یک وب‌سایت برای کسب رتبه بهتر در نتایج جستجو است. این مشکل زمانی به وجود می‌آید که چند صفحه از سایت با استفاده از کلمات کلیدی مشابه یا هم‌پوشان و با اهداف یکسان بهینه‌سازی شده باشند. در چنین شرایطی، موتورهای جستجو نمی‌توانند به‌درستی تشخیص دهند که کدام صفحه برای کاربر مناسب‌تر است، بنابراین ممکن است چند صفحه را به‌طور همزمان نمایش دهند. این رقابت داخلی می‌تواند به رتبه کلی صفحات آسیب زده و مانع از رسیدن آن‌ها به جایگاه بهتر در نتایج جستجو شود.

در این مقاله به‌طور کامل توضیح می‌دهیم کنیبالیزیشن چیست، چه تأثیری بر سئوی سایت دارد و چگونه می‌توان آن را شناسایی و رفع کرد.

کنیبالیزیشن چیه؟

کنیبالیزیشن در سئو به معنای رقابت بین صفحات مختلف یک وب‌سایت در نتایج موتورهای جستجو (SERP) برای یک عبارت جستجو است. این حالت زمانی رخ می‌دهد که چندین صفحه از وب‌سایت به‌طور همزمان برای یک کلمه کلیدی مشابه یا هم‌پوشان بهینه‌سازی شده‌اند.

کنیبالیزیشن به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

1. چندین صفحه وب‌سایت با کلمات کلیدی کاملاً مشابه یا اهداف و محتوای مشابه بهینه‌سازی شده‌اند.
2. ساختار صفحات وب‌سایت نامرتب و نادرست است، و موتورهای جستجو قادر به تشخیص دقیق صفحات مهم نیستند.
3. صفحات وب‌سایت بیش از حد بر روی یک کلمه کلیدی یکسان متمرکز شده‌اند.

موتورهای جستجو در صورت وقوع کنیبالیزیشن نمی‌توانند صفحه مرتبط‌تری را انتخاب کنند و ممکن است چند صفحه را همزمان به کاربر نمایش دهند. این امر باعث می‌شود صفحات مختلف وب‌سایت برای ترافیک و رتبه در نتایج جستجو با هم رقابت کرده و در نهایت به عملکرد کلی وب‌سایت آسیب بزنند.

برای رفع این مشکل، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• ادغام محتوای صفحات مرتبط و ریدایرکت صفحات غیرضروری به صفحه اصلی.
• بهینه‌سازی لینک‌سازی داخلی برای ارتقای صفحه اصلی.
• بازبینی و بهبود محتوای صفحات جهت تطابق بهتر با هدف کاربر.

سه روش بالا، اصلی‌ترین روش‌هایی هستند که سئوکاران برای رفع کنیبالیزیشن به کار می‌گیرند. استفاده از تگ‌های کنونیکال در کد صفحات غیرمهم، نو ایندکس کردن این صفحات و خارج کردن آن‌ها از حالت بهینه هم چند روش کمتر توصیه شده هستند. تصویر زیر نمونه کنیبالیزیشن در نتایج انگلیسی را برای عبارت کلیدی «How to Track SEO rankings» نشان می‌دهد:

برای درک بهتر اتفاقی که در زمان رقابت کلیدواژه‌ها در نتایج جستجو رخ می‌دهد، به مثال زیر توجه کنید.

فرض کنید یکی از پست‌های وبلاگ را روی عبارت کلیدی «بهبود خوانایی متن برای سئو» بهینه کرده‌اید. پس از مدتی تصمیم می‌گیرید بلاگ‌پستی با عبارت کلیدی «روش بهبود خوانایی متن در سئو» بنویسید. از آن‌جایی‌که بخش زیادی از عبارت کلیدی اصلی آن‌ها با هم کاملا یکسان است و کارکرد یکسانی هم برای مخاطبان خواهند داشت احتمال رقابت آن‌ها با هم در صفحه نتایج زیاد است. در ادامه یاد می‌گیرید تفاوت کنیبالیزیشن و تولید محتوای متفاوت با کلمات کلیدی مشابه چیست.

چه چیزی کنیبالیزیشن کلمه کلیدی نیست؟

کنیبالیزیشن کلمه کلیدی، زمانی رخ می‌دهد که چندین صفحه در یک وب‌سایت با کلمات کلیدی مشابه و هدف جستجوی یکسان، بهینه‌سازی شده و در نتایج جستجو با هم رقابت کنند. اما گاهی اوقات استفاده از کلمات کلیدی یکسان یا مشابه به معنای وقوع کنیبالیزیشن نیست. در شرایطی که قصد جستجوی کاربر (User Search Intent) برای هر صفحه متفاوت باشد، این مشکل ایجاد نمی‌شود.

به عنوان مثال، اگر یک کلمه کلیدی مانند “هتل در کیش” جستجو شود، ممکن است برخی کاربران به دنبال خرید اتاق باشند، در حالی که برخی دیگر به دنبال اطلاعاتی درباره بهترین هتل‌های کیش هستند.

برای درک بهتر این موضوع، کلمه کلیدی «هتل در کیش» را در گوگل جستجو کردیم. در تصویر زیر سه نتیجه ابتدایی این جستجو را می‌بینید:

اگر کمی به این نتایج دقت کنیم، متوجه می‌شویم که موتور جستجو طیف گسترده‌ای از پاسخ‌ها را به کاربران نمایش می‌دهد چون قصد کاربران از چنین جستجوهایی می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال در تصویر بالا، همه نتایج به کلمه کلیدی دارای قصد خرید پاسخ می‌دهند. با کمی اسکرول در صفحه نتایج اما نتایج به‌صورت بلاگ‌پست‌هایی هستند که بهترین هتل‌های کیش در آن‌ها معرفی شده‌اند.

در تصویر زیر آن‌ها را مشخص کرده‌ایم:

بنابراین در مواردی که قصد کاربر از جستجو طیف گسترده‌ای از نیازها را در برمی‌گیرد، می‌توان بدون نگرانی از رخ دادن کنیبالیزیشن در وب‌سایت، چند صفحه مختلف را روی یک کلمه کلیدی یکسان یا مشابه بهینه کرد چون برای پاسخ به نیازهای متفاوت کاربران، لازم است محتواهای متفاوتی را روی کلمات کلیدی مشابه تولید کنید.

این موضوع در مورد «کلمات کلیدی برندشده» (Branded Keywords) هم صادق است و حتما بارها دیده‌اید که با جستجوی این نوع از کلمات کلیدی، چند نتیجه از یک وب‌سایت به شما نمایش داده شود. برای مثال، اگر کلمه کلیدی برندشده «آیفون ۱۵ پرو اپل» را در گوگل جستجو کنید، می‌بینید که اولین نتیجه، شما را به صفحه خرید این محصول هدایت می‌کند:

صفحه دیگری از همان وب‌سایت، شما را به صفحه خرید محصول می‌برد:

بنابراین در مفهوم کنیبالیزیشن حتما به این نکته توجه کنید که در‌صورتی‌که چند صفحه با کلمات کلیدی یکسان و مشابه، نیازهای متفاوتی از کاربران را پاسخ دهند، برای سئوی وب‌سایت نه‌تنها آسیب‌زننده نیست بلکه به آن کمک هم می‌کند. در حقیقت کنیبالیزیشن بین صفحاتی رخ می‌دهند که کلمات کلیدی مشابهی دارند و قصد جستجوی مشابهی پشت ساخت آن‌ها است. اینفوگرافیک زیر دید بهتری از این قضیه به شما می‌دهد:

پیش از آن‌که از بحث اصلی دور شویم، در ادامه بررسی می‌کنیم آسیب کنیبالیزیشن در سئوی وب‌سایت چیست و چرا به عملکرد سئوی آن آسیب می‌زند.

کنیبالیزیشن چه تاثیری بر سئوی سایت دارد؟

همان‌طور که پاسخ به کنیبالیزیشن چیست گفتیم، رقابت کلیدواژه‌ها در صفحه نتایج از چند نظر برای رتبه سئوی وب‌سایت خوب نیست. رقابت صفحات با هم شانس رتبه گرفتن آن‌ها را کم می‌کند، بک‌لینک‌ها اثربخشی کافی را روی وب‌سایت ندارند و تجربه کاربری وب‌سایت نیز چندان رضایت‌بخش نیست. در ادامه هر کدام از این موارد را توضیح می‌دهیم تا بهتر درک کنید اهمیت رفع کنیبالیزیشن در سایت چیست و این مشکل می‌تواند روی چه مواردی اثرگذار باشد.

رقابت صفحات سایت با یکدیگر

با رخ دادن کنیبالیزیشن در صفحه نتایج، صفحات وب‌سایت برای رتبه گرفتن در صفحه نتایج با یکدیگر رقابت می‌کنند. این رقابت باعث می‌شود موتورهای جستجو نتوانند تشخیص دهند دقیقا کدام صفحه باید رتبه بالاتری برای یک عبارت جستجوی مشخص داشته باشد. این سردرگمی باعث می‌شود رتبه گرفتن هریک از این صفحات دشوار باشد. این اتفاق در نهایت باعث می‌شود رتبه این صفحات کاهش پیدا کند که یعنی میزان دیده شدن وب‌سایت در صفحه نتایج کمتر و کمتر می‌شود.

کم شدن اثر بک لینک‌های دریافتی

کنیبالیزیشن کلیدواژه‌ها در نهایت باعث کاهش اثر بک‌لینک‌ها نیز می‌شود. تصور کنید تعداد زیادی بک‌لینک در وب‌سایت به طرف صفحاتی از وب‌سایت ایجاد شده که کلمه کلیدی مشابهی دارند. احتمالا این موضوع باعث می‌شود ربات‌های جستجو در مورد اعتبار داشتن یا نداشتن محتوای این صفحات تردید کنند.

نقش کنیبالیزیشن در آسیب به تجربه کاربری سایت چیست؟

کانیبالیزیشن باعث می‌شود کاربران سخت‌تر اطلاعات مرتبط با نیاز خود را پیدا کنند که این موضوع به‌طور مستقیم روی تجربه کاربری وب‌سایت اثر منفی دارد. زمانی که کاربران نتوانند به‌راحتی اطلاعات موردنیاز خود را پیدا کنند، خیلی سریع از وب‌سایت خارج می‌شوند (کاهش نرخ پرش و تعامل با محتوای صفحه). از طرف دیگر، به‌روزرسانی و انتشار محتوای جدید در چنین وب‌سایتی هم دشوار‌تر است زیرا منابع و صفحات زیادی در آن وجود دارند که روی یک کلمه کلیدی تکراری بهینه شده‌اند.

با دانستن این‌که کنیبالیزیشن چیست و چطور به رتبه سئوی وب‌سایت آسیب می‌‌زند، احتمالا سوال بعدی شما این باشد که چطور می‌توان این مشکل را برطرف کرد. برای پاسخ دقیق‌تر به این سوال، ابتدا باید روش پیدا کردن این کلمات کلیدی را در وب‌سایت یاد بگیرید. در بخش بعدی به‌طور کامل در مورد این موضوع توضیح داده‌ایم.

روش پیدا کردن کنیبالیزیشن در وب سایت چیست؟

بعد از دانستن این‌که کنیبالیزیشن چیست و چه اهمیتی دارد، باید به سراغ رفع آن برویم. اولین گام در رفع کنیبالیزیشن، شناسایی صفحاتی در وب‌سایت است که روی کلمات کلیدی یکسان یا مشابه بهینه شده‌اند. برای این کار، دو روش اصلی وجود دارد:

• جستجو از طریق عبارت «:site»
• استفاده از گزارش عملکرد گوگل سرچ کنسول

جستجو در گوگل

اولین و ساده‌ترین روش، استفاده از قابلیت‌های جستجوی پیشرفته گوگل و جستجوی دستی کلمات کلیدی مشکوک در وب‌سایت است. برای انجام این کار، کافی‌ست عبارت زیر را در گوگل وارد کنید:

در تصویر زیر نمونه‌ای از انجام این نوع جستجو را در گوگل می‌بینید:

نتایجی را که گوگل در این بخش به شما نشان می‌دهد به دقت بررسی کنید. آیا بین این نتایج صفحاتی وجود دارند که قصد جستجوی یکسانی را پاسخ‌گو باشند؟ اگر هستند احتمال این‌که در صفحه نتایج بین آن‌ها رقابت ایجاد شده باشد، وجود دارد.

نکات مهم در مورد جستجوی سایت در گوگل

این روش آسان‌ترین روش برای پیدا کردن صفحات با احتمال کنیبالیزیشن است اما اگر از آن استفاده می‌کنید، لازم است به نکات زیر توجه کنید:

• قابلیت جستجوی «:site» گوگل همیشه نمی‌تواند همه صفحات را پیدا کند. در بعضی از موارد لازم است از جستجوی وب‌سایت در سیستم مدیریت محتوا کمک بگیرید.
• نتایجی که با استفاده از این روش دریافت می‌کنید، لزوما در زمان جستجوی عادی کاربر در صفحه نتایج رتبه نمی‌گیرند. در واقع نتایج حاصل از این روش فقط صفحاتی را که گوگل برای کلمه کلیدی موردنظر شما به یکدیگر مرتبط تشخیص می‌دهد، نشان می‌دهد.

استفاده از سرچ کنسول گوگل

«سرچ کنسول گوگل» (GCS) در کنار قابلیت‌های بی‌شماری که به وب‌مسترها و سئوکاران ارائه می‌‌کند، در شناسایی مشکلات کنیبالیزیشن هم بسیار کاربردی است. البته برای استفاده از این ابزار نیاز به کمی تنظیمات دستی دارید.

برای شروع، وارد داشبورد اصلی ابزار شوید و از منوی سمت چپ صفحه و بخش «Performance Report» روی «Search results» کلیک کنید. مانند آنچه در تصویر زیر می‌بینید:

صفحه را اسکرول کنید تا به فهرست عبارت‌های جستجویی را که وب‌سایت شما برای آن‌ها بازدید و کلیک دریافت کرده، ببینید. سپس روی کلمه کلیدی موردنظر که به کنیبالیزیشن آن در سایت مشکوک هستید، کلیک کنید. با انجام این کار، یک فیلتر «:Query» برای شما اعمال می‌شود.

اگر هم بخواهید حرفه‌ای‌تر عمل کنید، کافی‌ست روی گزینه « New +» کلیک کنید تا بتوانید تنظیمات و کوئری موردنظر خودتان را به‌صورت دستی در ابزار وارد کنید. با این کار می‌توانید چند کلمه کلیدی مرتبط را به‌طور همزمان در سرچ کنسول جستجو کنید.

در ادامه، به بخش «Pages» بروید تا پیوند یکتای صفحاتی که برای کوئری موردنظر شما رتبه گرفته‌اند، مشاهده کنید:

اگر در این بخش، بیشتر از یک URL وجود داشت که به‌‌طور همزمان کلیک و ایمپرشن دریافت کرده بود، باید آن نشانه‌ای از وجود کنیبالیزیشن در نظر بگیرید. در ادامه، صفحاتی را که در این بخش به آدرس آن‌ها رسیده‌اید به‌صورت دستی بررسی کنید. در مورد هر صفحه قصد کاربر از جستجو را از نظر هم‌پوشانی محتوا بررسی کنید و همینجا دست نگه دارید.

تشخیص قطعی این‌که بین این صفحات در وب‌سایت قطعا کنیبالیزیشن اتفاق افتاده است، به سادگی آب خوردن است. فقط کافی‌ست تعداد ایمپرشن‌های دریافت‌شده هر صفحه را برای کلمه کلیدی موردنظر شناسایی کنید. بنابراین به‌طور خلاصه و به زبان ساده:

• اگر دو صفحه در وب‌سایت شما وجود دارند که برای یک کلمه کلیدی بهینه شده‌اند، باید قضیه را پیگیری کنید.
• در گام بعدی، میزان نمایش (ایمپرشن) هریک از صفحات را در گزارش سرچ کنسول با یکدیگر مقایسه کنید. اگر عدد ایمپرشن هر دو صفحه به یکدیگر نزدیک بود، احتمال وجود کنیبالیزیشن بین آن دو صفحه بیشتر است.

حالا که می‌دانید روش پیدا کردن کنیبالیزیشن چیست احتمالا بخواهید آن را برطرف کنید. در ادامه توضیح می‌دهیم این کار چه روش‌هایی دارد.

چگونه کنیبالیزیشن را رفع کنیم؟

بعد از پیدا کردن صفحات درگیر رقابت در صفحه نتایج، نوبت به آن می‌رسد که مشکل را برطرف کنید.

ایده اصلی رفع کنیبالیزیشن در وب‌سایت بسیار ساده و شامل موارد زیر است:

• ابتدا باید صفحات درگیر کنیبالیزیشن را شناسایی کنید.
• سپس صفحه و محتوای اصلی را برای هر کلمه کلیدی مشخص کنید.
• در ادامه، با روش‌های مختلف به گوگل نشان دهید صفحه‌ای که می‌خواهید در صفحه نتایج رتبه بگیرد، کدام است.

در بخش قبلی در مورد گام اول توضیح دادیم و گام دوم هم که به نظر و محتوای وب‌سایت شما بستگی دارد. بنابراین بدون معطلی به‌‌سراغ مرحله سوم می‌رویم. در جدول زیر به روش‌های رفع کنیبالیزیشن و بهترین موقعیت استفاده از هرکدام اشاره کرده‌ایم:

در ادامه در مورد هریک از روش‌های بالا بیشتر توضیح می‌دهیم.

نحوه انجام ریدایرکت صفحات وب برای رفع کنیبالیزیشن چیست؟

اگر کنیبالیزیشن بین صفحاتی از وب‌سایت اتفاق افتاده که کلمه کلیدی و قصد جستجوی یکسانی دارند ولی در وب‌سایت فقط به یکی از این صفحات احتیاج دارید، ریدایرکت کردن صفحات بهترین راه‌حل برای رفع این مشکل است. این وضعیت معمولا در موارد زیر اتفاق می‌افتد:

• وجود چند پست وبلاگی با موضوع یکسان در وب‌سایت
• نسخه‌های قدیمی صفحات فرود
• صفحات مشابه سوالات متداول

در چنین مواردی، ریدایرکت کردن صفحات مشکل کنیبالیزیشن را برطرف می‌کند اما چطور باید این کار را انجام داد؟ در ادامه مراحل انجام این کار را توضیح می‌دهیم.

انتخاب پیوند یکتا یا صفحه وب ترجیحی

برای شروع، پیوندهای یکتایی را که با یکدیگر هم‌پوشانی دارند پیدا و تحلیل کرده و از بین آن‌ها صفحه‌ای را که ترجیح می‌دهید به کاربران نمایش داده شود، انتخاب کنید. به این نکته توجه داشته باشید که این صفحه باید از نظر سئو از بقیه صفحات قوی‌تر باشد. برای تشخیص این موضوع، به موارد زیر توجه کنید:

• تعداد بک‌لینک‌های دریافتی صفحه به کمک گوگل سرچ کنسول (صفحه‌ای را انتخاب کنید که بک‌لینک‌های بیشتری دارد.)
• رتبه صفحه در صفحه نتایج به کمک سرچ کنسول گوگل (بهتر است صفحه‌ای را انتخاب کنید که در حال حاضر بالاترین رتبه را برای کلمه کلیدی درگیر کنیبالیزیشن دریافت می‌کند.)
• ترافیک دریافتی صفحه وب (تعداد کل بازدید‌های صفحه در ۳۰ روز گذشته) با کمک گوگل آنالیتیکس (صفحه‌ای را انتخاب کنید که ترافیک بیشتری دریافت کرده است.)

ریدایرکت ۳۰۱ صفحات مشابه روی صفحه ترجیحی

در این مرحله باید صفحه ترجیحی را انتخاب کرده باشید و در ادامه کار باید صفحات دیگری را که با این صفحه هم‌پوشانی دارند، روی این صفحه ریدایرکت کنید. همین ابتدای کار این نکته را بگوییم که می‌توانید این صفحات را به‌جای یک URL قدیمی روی URL جدید ریدایرکت کنید اما در اغلب موارد توصیه می‌شود که این کار را روی یک صفحه قدیمی که از قبل عملکرد سئو داشته انجام دهید.

قبل از هرچیز، پیش‌نویسی به‌روزرسانی شده از محتوای صفحه ترجیحی بنویسید. آن را بر اساس کلمات کلیدی هدف بهینه کنید و اطلاعات ارزشمند صفحاتی را که قرار است آن‌ها را ریدایرکت کنید، به آن اضافه کنید.

در ادامه اقدامات زیر را به‌ترتیب انجام دهید:

• نسخه جدید محتوای صفحه ترجیحی را در آن وارد و صفحه را به‌روزرسانی کنید.
• صفحات دیگر را با استفاده از «ریدایرکت ۳۰۱» روی صفحه ترجیحی تغییر مسیر دهید تا گوگل متوجه جایگزینی آن‌ها شود.
• لینک‌های داخلی صفحه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که هیچ لینک داخلی به صفحات ریدایرکت شده وجود نداشته باشد.
• URL-هایی را که ریدایرکت کرده‌اید از سایت‌مپ حذف کنید (طبق توصیه گوگل).

انجام مراحل بالا، علاوه بر رفع مشکل رقابت داخلی بین صفحات وب‌سایت، تمام قدرت رتبه‌بندی را در یک محل مشخص حفظ می‌کند.

گوگل معمولا URL-‌های ریدایرکت شده را ظرف چند هفته از فهرست (ایندکس) خود حذف می‌کند. با این وجود بهتر است این صفحات را تا یک سال نگه دارید. در نهایت انجام درست این روش علاوه بر حل مشکل کنیبالیزیشن، به بهبود رتبه‌بندی صفحه ترجیحی در صفحه نتایج کمک می‌کند.

حالا که می‌دانید روش رفع کنیبالیزیشن با ریدایرکت چیست، در ادامه در مورد روش دیگر یعنی لینک‌سازی داخلی بحث می‌کنیم.

بهینه سازی لینک سازی داخلی و محتوای صفحات

رقابت صفحات مشابه در صفحه نتایج گاهی زمانی رخ می‌دهد که یک صفحه معتبرتر با سیگنال سئوی قوی‌تر یک صفحه مشابه ولی ضعیف‌تر از نظر سئو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. برای درک بهتر این قضیه، فرض کنید یک صفحه دسته‌بندی بزرگی به نام /laptops/  در وب‌سایت دارید که به‌خوبی لینک‌سازی شده و محتوای آن به لپ‌تاپ‌های گیمینگ اشاره دارد.

در مقابل این صفحه، صفحه دسته‌بندی ثانویه‌ای به نام /laptops/gaming/  در وب‌سایت ساخته شده که هیچ لینکی در آن وجود ندارد و محتوای محدودی هم در مورد لپ‌تاپ‌های گیمینگ در آن قرار گرفته است. در چنین مواردی، گوگل احتمالا صفحه /laptops/  را در رتبه بالاتری در مقایسه با /laptops/gaming/  به کاربران نمایش می‌دهد چون به دنبال پیدا کردن مرتبط‌ترین نتیجه و پاسخ به سوال کاربر است.

این مشکل را می‌توانید با هدایت کردن گوگل به صفحه ترجیحی (در اینجا /laptops/gaming/ ) انجام دهید. کافی‌ست یک لینک داخلی روی انکرتکست «gaming laptops» (به‌عنوان کلیدوازه کنیبالایزشده) در صفحه /laptops/ به طرف صفحه ترجیحی یعنی /laptops/gaming/  ایجاد کنید.

در تصویر زیر نمونه‌ای از صفحه دسته‌بندی /laptops/  را می‌بینید که در آن به طرف صفحه‌ای با دسته‌بندی کوچک‌تر /laptops/gaming/  لینک داخلی ایجاد شده است:

در ادامه سعی کنید از دیگر صفحات مرتبط وب سایت نیز به طرف صفحه /laptops/gaming/  لینک داخلی ایجاد کنید و مطمئن شوید که در این لینک‌ها از انکرتکست توصیفی استفاده کرده‌اید.

فراموش نکنید که لینک‌سازی داخلی درست و اصولی همیشه روش مطمئنی برای کمک به درک بهتر ساختار وب‌سایت توسط گوگل است. البته دریافت بک‌لینک برای صفحه ترجیحی هم روی بهبود رتبه‌بندی آن اثر مثبتی دارد.

در گام بعدی، محتوای صفحه ترجیحی را برای کلمه کلیدی هدف آن بر اساس اصول سئوی داخلی بهینه کنید. به بیان بهتر، مطمئن شوید که از کلمه کلیدی اصلی صفحه در عنوان سئو، تگ H1 و پیوند یکتا استفاده کرده‌اید چون انجام این کارها به گوگل کمک می‌کند صفحه ترجیحی را به‌درستی شناسایی کند و در صفحه نتایج به آن رتبه بالاتری بدهد.

در ادامه یاد می‌گیرید روش دیگر رفع کنیبالیزیشن یعنی تولید محتوا چیست و انجام آن چه اهمیتی دارد.

تولید محتوا

کنیبالیزیشن کلیدواژه‌ها در صفحه نتایج می‌تواند زمانی رخ دهد که وب‌سایت‌ها به دلیل نداشتن یک صفحه با محتوای کامل که نیاز کاربر را پاسخ‌گو باشد، چندین صفحه وب را بر اساس یک کلمه کلیدی یکسان هدف‌گذاری می‌کنند. برای درک بهتر این مشکل، فرض کنید در وب‌‌سایت دو صفحه دسته‌بندی «میز ناهارخوری چوبی مدرن» و «میز ناهارخوری چوبی کلاسیک» وجود دارد و شما می‌خواهید هر دوی این صفحات را روی کلمه کلیدی «میز ناهارخوری چوبی» بهینه کنید. در چنین شرایطی احتمال رخ دادن کنیبالیزیشن بسیار بالاست.

برای حل این مشکل، بهتر است یک صفحه وب اصولی روی کلمه کلیدی «میز ناهار خوری چوبی» تنظیم کنید (که محصولات «مدرن» و «کلاسیک» را شامل شود). در ادامه مسیر این صفحه را بر اساس چک‌لیست سئوی داخلی وب‌سایت بهینه‌‌سازی کنید. چنین صفحاتی اغلب عملکرد بسیار خوبی در صفحه نتایج دارند.

در ادامه کار، صفحات «میز ناهارخوری مدرن» و «میز ناهارخوری کلاسیک» از حالت سئو برای کلمه کلیدی «میز ناهارخوری چوبی» خارج کنید. برای این کار، دو روش وجود دارد:

• در محتوای صفحه، این کلمه کلیدی را با کلمات کلیدی مرتبط‌تری جایگزین کنید.
• از این صفحات به صفحه جدید (با کلمه کلیدی «میز ناهارخوری چوبی»)، لینک داخلی روی انکرتکست «میز ناهارخوری چوبی» یا چیزی شبیه به آن ایجاد کنید.

این صفحه جدید باید مشکل رقابت کلیدواژه‌ها را در صفحه نتایج تا حد زیادی حل کند. علاوه بر این موضوع، تجربه کاربری بهتری هم به خریداران این محصولات ارائه می‌کند که هر دو این موارد در نهایت به فروش بیشتر وب‌سایت کمک می‌کنند.

نحوه استفاده از تگ کنونیکال در رفع کنیبالیزیشن چیست؟

استفاده از تگ کنونیکال در مواقعی کاربرد دارد که بخواهید صفحات تکراری یا مشابه را در وب‌سایت نگه دارید تا کاربران به آن‌ها دسترسی داشته باشند ولی این صفحات از نظر سئو ارزشی ندارند. در فهرست زیر به چند وضعیت که استفاده از تگ کنونیکال در آن‌ها کاربردی است، اشاره کرده‌ایم:

• صفحات فرود ساخته‌شده برای تبلیغات کلیکی
• مسیرهای جایگزین منتهی به دسته‌بندی مشابه محصولات (برای مثال، “/accessories/socks/”  و “/footwear/socks/” )
• صفحات دارای URL-‌های شلوغ و پیچیده (برای مثال، “/accessories/socks?size=10&color=blue”  )

در چنین مواردی استفاده از تگ‌های کنونیکال در صفحات وب مشکل کنیبالیزیشن را حل می‌کند چون با اضافه کردن تگ‌های کنونیکال به بخش HTTP header  صفحات دارای محتوای تکراری، آدرس صفحه‌ای را که محتوای اصلی در آن قرار گرفته، به موتور جستجو نشان می‌دهید.

این تگ از دو بخش اصلی rel=”canonical”  و URL صفحه دارای محتوای اصلی تشکیل می‌شود و ساختار آن به شکل زیر است:

ربات‌های جستجو با دیدن این تگ، پیوند یکتای اصلی را که تمایل دارید در صفحه نتایج نمایش داده شود، تشخیص می‌دهند. به این ترتیب، ارزش رتبه فقط در همین صفحه می‌ماند و در چند پیوند یکتا پخش نمی‌شود. در مطلب زیر از مجله فرادرس به‌طور دقیق در مورد تگ کنونیکال و نحوه استفاده کردن از آن بحث شده است:

استفاده از تگ نو ایندکس

تگ نو ایندکس قطعه کد کوتاه HTML است که به ربات‌های جستجو دستور می‌دهد صفحات مشخصی را در وب‌‌سایت نمایه‌گذاری (ایندکس) نکنند. به این ترتیب صفحات دارای تگ Noindex در نتایج جستجو به کاربران نمایش داده نمی‌شوند. ساختار این تگ به شکل زیر است و لازم است آن را به HTML header  صفحه اضافه کنیم.

حذف صفحات درگیر کنیبالیزیشن از نتایج جستجو، آن‌ها را از رقابت با صفحات ترجیحی شما در وب‌سایت باز می‌دارد. البته در زمان استفاده از این تگ‌ها باید به این نکته توجه داشته باشید که هیچ‌گونه سیگنال رتبه‌بندی از این به صفحات دیگر صورت منتقل نمی‌شود. به‌همین دلیل است که پیشنهاد می‌شود استفاده از این تگ‌ها را فقط به‌عنوان راه‌حل آخر امتحان کنید. برای مثال، در صفحات تگ وبلاگ که محتوای محدودی دارند، بک‌لینک ندارند و هیچ ترافیک طبیعی در وب‌سایت دریافت نمی‌کنند.

چگونه از کنیبالیزیشن کلیدواژه ها جلوگیری کنیم؟

با گذشت زمان و هوشمندتر شدن موتورهای جستجو، احتمال رخ دادن کنیبالیزیشن هم کمتر شده و حالا ربات‌های جستجو می‌توانند با دقت بیشتری موضوع محتوای صفحات را تشخیص دهند. البته این موضوع به این معنا نیست که گوگل دقیقا رتبه سئوی صفحه‌ای را بهبود می‌دهد که مدنظر مدیر وب‌سایت است.

البته رتبه گرفتن صفحات اشتباه در صفحه نتایج به این معنا نیست که برای حل مشکل باید از روش‌های عجیب و غریب استفاده کنید چون اغلب روش‌هایی که برای رفع مشکل کنیبالیزیشن در وب‌سایت آن‌ها را بررسی کردیم بیشتر از سود رساندن به وب‌سایت برای آن آسیب‌زننده هستند.

به همین دلیل است که متخصصان سئو پیشنهاد می‌کنند که با تدوین درست استراتژی کلمات کلیدی تا جای امکان از وقوع کنیبالیزیشن در وب‌سایت جلوگیری کنیم. انتخاب درست و اصولی کلمات کلیدی و برنامه‌ریزی برای تولید محتوا کمک می‌کند جلوی هم‌پوشانی غیرضروری بین محتوای صفحات وب‌سایت را بگیرید.

در فهرست زیر به چند روش اصولی برای انجام این کار اشاره کرده‌ایم:

• بهبود سئوی معنایی سایت
• مشخص کردن دقیق قصد کاربر از جستجو
• آنالیز شکاف‌های کلمات کلیدی
• آنالیز منظم محتوای وب‌سایت

در ادامه در مورد هرکدام از موارد بالا توضیح می‌دهیم.

بهبود سئوی معنایی سایت

از زمانی که گوگل ارزیابی موضوع صفحات وب را فقط بر اساس کلمات کلیدی انجام می‌داد، مدت زمان زیادی گذشته است. از سال ۲۰۱۳ و با معرفی الگوریتم هامینگبرد، ربات‌های جستجوی گوگل حالا محتوای صفحات وب را می‌خوانند و سعی می‌کنند بر اساس آن موضوع کلی صفحه را درک کنند.

دقیقا به همین دلیل است که دیگر فقط استفاده کردن از کلمه کلیدی در بخش‌های مختلف صفحه کافی نیست و باید بتوانید صفحه را از نظر محتوا نیز بهینه‌سازی و آن را دقیقا با قصد کاربر از جستجو هماهنگ کنید. مفهومی که به نام «سئوی معنایی» (Semantic SEO) معرفی شده است. بنابراین اول روشی که با انجام دادن آن می‌توانید احتمال کنیبالیزیشن را تا حد زیادی کم کنید، توجه به بهینه‌سازی صفحه از نظر معنا و مفهوم است. بنابراین لازم است در زمان نوشتن محتوا:

• متن را طوری بنویسید که موضوع صفحه را به‌طور کامل و جامع پوشش دهد.
• از اصطلاحات، مترادف‌ها و عبارت مرتبط مفهومی در محتوا استفاده کنید.

با این کار، احتمال نمایش محتوا برای چند کوئری را به صورت همزمان بالا می‌برد و شانس کنیبالیزیشن را پایین می‌آورد چون هر قطعه محتوا، به جنبه‌های متفاوتی از موضوع اشاره می‌کند.

تا اینجا می‌دانید اهمیت بهبود سئوی معنایی در جلوگیری از کنیبالیزیشن چیست. در ادامه چند نکته مهم دیگر را بررسی می‌کنیم.

مشخص کردن قصد کاربر از جستجو

شناخت دقیق قصد کاربر از جستجو در زمان تولید محتوا باعث می‌شود محتوای تولید کندی که دقیقا با نیازها و سوالات کاربر مطابقت داشته باشد. برای انجام بهتر این کار، کلمات کلیدی هدف وب‌سایت را بر اساس قصد کاربر از جستجو در دسته‌بندی‌های زیر قرار دهید:

• جستجو برای پیدا کردن اطلاعات (Informational Keywords)
• جستجو برای پیدا کردن وب‌سایتی مشخص (Navigational Keywords)
• جستجو با قصد بررسی و مقایسه محصولات (Commercial Keywords)
• جستجو با قصد خرید (Transactional Keywords)

با انجام این کار می‌توانید محتوای هریک از صفحات را دقیقا بر اساس قصد کاربر از جستجو تولید کنید و به این ترتیب از رقابت داخلی صفحات وب‌سایت جلوگیری کنید چون هریک از قطعات محتوا کارکرد متفاوتی خواهند داشت و اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند.

آنالیز شکاف کلمات کلیدی

با انجام منظم تحقیق کلمات کلیدی برای پیدا کردن شکاف‌های محتوایی وب‌سایت (Keyword Gap Analysis)، می‌توانید موضوعاتی را که وب‌سایت‌های رقیب در مورد آن‌ها محتوا تولید کرده‌اند شناسایی کنید. انجام این بررسی زمینه‌های کنیبالیزیشن را در وب‌سایت مشخص می‌کند. به این ترتیب در ادامه مسیر محتوایی تولید می‌کنید که خلاهای موضوعی وب‌سایت را پر می‌‌کند ولی در عین حال وارد رقابت با محتواهای قدیمی وب‌سایت نمی‌شود.

آنالیز منظم محتوای وب سایت

برای بازبینی و ارزیابی اثربخشی استراتژی کلمات کلیدی وب‌سایت باید حتما در فواصل زمانی منظم محتوای صفحات را آنالیز کنید. در این بررسی‌ها ممکن است مثال‌های از کنیبالیزیشن، هم‌پوشانی یا شکاف‌های محتوایی وب‌سایت پیدا کنید. از این اطلاعات برای تنظیم دوباره برنامه محتوایی، ادغام، بهبود یا گسترش صفحات وب‌سایت استفاده کنید تا استراتژی کلمات کلیدی موثر و کامل اجرا شود.

جمع‌بندی

در این مطلب توضیح دادیم مفهوم کنیبالیزیشن در سئو چیست و روش‌های شناسایی و رفع این مشکل را در سئوی فنی وب‌سایت شرح دادیم. در این توضیحات گفتیم رقابت کلیدواژه‌ها در صفحه نتایج زمانی رخ می‌دهد که چند صفحه متعلق به یک وب‌سایت برای یک کلمه کلیدی کاملا یکسان یا مشابه هم بهینه‌سازی شده باشند. در‌‌صورتی‌که این صفحات هدف و کارکرد کاملا یکسانی داشته باشند و به قصد یکسانی از کاربر پاسخ دهند، برای رتبه گرفتن در صفحه نتایج با هم رقابت می‌کنند.

این اتفاق باعث سردرگمی موتورهای جستجو در تشخیص صفحات مرتبط وب‌سایت با کوئری وارد شده توسط کاربر می‌شود و به رتبه سئوی هر دو صفحه و در نهایت کل وب‌سایت آسیب می‌زند. در بحث کنیبالیزیشن توجه به این نکته بسیار مهم است که صرفا ظاهر شدن دو یا سه صفحه متعلق به یک وب سایت در صفحه نتایج در کنار یکدیگر به‌معنی کنیبالیزیشن نیست و این صفحات باید حتما کاربرد و هدف یکسانی داشته باشند.

برای شناسایی و حل مشکل کنیبالیزیشن در وب‌سایت، لامز است طبق مراحل زیر عمل کنید:

1. پیدا کردن صفحات وبی که روی کلمات کلیدی یکسان یا مشابه بهینه‌سازی شده‌اند. این کار به کمک فیلتر :site و گزارش عملکرد سرچ کنسول قابل‌انجام است.
2. در ادامه باید میزان ایمپرشن این صفحات را با هم مقایسه کنید. اگر عدد ایمپرشن آن دو صفحه به یکدیگر نزدیک بود، احتمالا برای آن کلیدواژه کنیبالیزیشن رخ داده است.
3. در مرحله بعدی، لازم است صفحه وبی را که ترجیح می‌‌دهید در پاسخ به کوئری مشخصی به کاربر نمایش داده شود مشخص کنید.
4. در گام آخر هم لازم است با روش‌های مختلفی مانند ریدایرکت صفحات مشابه روی صفحه ترجیحی، بهبود و به‌روزرسانی محتوای صفحه ترجیحی و بهبود ساختار لینک‌‌سازی داخلی آن صفحه به گوگل نشان دهید که صفحه اصلی برای پاسخ به کوئری واردشده توسط کاربر چیست. در صورت کار نکردن این روش‌ها می‌‌توانید از تگ کنونیکال یا نو ایندکس و حتی خارج کردن صفحات تکراری از حالت سئو استفاده کنید هرچند استفاده از این روش‌ها توصیه نمی‌شود.

در پایان نیز باید به این نکته اشاره کنیم که با پیشرفت الگوریتم‌های موتورهای جستجو، توجه به متفاوت بودن محتوای صفحات و پوشش دقیق جنبه‌های مختلف موضوع در صفحات دارای کلمه کلیدی شبیه به هم، از وقوع کنیبالیزیشن در وب‌سایت جلوگیری می‌کند.

منبع :

Keyword Cannibalization: How to Find, Fix, and Prevent It

Keyword Cannibalization: What It (Really) Is & How to Fix It